Wydawnictwo Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni wydało najnowszą monografię autorstwa wieloletniego nauczyciela akademickiego kmdr por. dr Mirosława Chmielińskiego pt. Determinanty bezpieczeństwa przewozu materiałów wybuchowych i przedmiotów z materiałami wybuchowymi w portowym terminalu kontenerowym stanowiącą materiał ogólnopoznawczy o charakterze naukowym, ale także dydaktycznym. W swojej treści monografia ta zawiera wieloaspektowe podejście autora do zagadnienia bezpieczeństwa transportu materiałów niebezpiecznych, ze szczególnym omówieniem zagadnienia transportu materiałów wybuchowych i przedmiotów z materiałami wybuchowymi w portowym terminalu kontenerowym. Wieloaspektowość obejmuje analizę międzynarodowych i krajowych aktów prawnych, analizę zagrożeń, do jakich może dojść w trakcie operacji związanych z przemieszczaniem wspomnianych substancji niebezpiecznych, omówienie zasad bezpieczeństwa obowiązujących podczas ich transportu oraz dobrych praktyk, które mogą zostać zastosowane dla osiągnięcia jak najlepszych efektów przy zaangażowaniu dostępnych środków. Monografia wzbogaca teorię z zakresu bezpieczeństwa w portowym terminalu kontenerowym podczas przewozu materiałów wybuchowych i przedmiotów z materiałem wybuchowym, a jednocześnie przekazuje wiedzę o czynnikach wpływających na podejmowane działania. Okazuje się, że istnieje wiele czynników, które mają bardzo silny wpływ na decyzje podmiotów biorących udział w przewozie towarów niebezpiecznych. Publikacja zawiera aktualną syntetyczną charakterystykę znaczenia roli wszystkich stron zaangażowanych w zapewnienie wymaganego bezpieczeństwa przewozu materiałów i przedmiotów wybuchowych w portowym terminalu kontenerowym, co do tej pory nie doczekało się innych opracowań w języku polskim. Wyniki badań naukowych, które zaprezentowano w monografii, stanowią efekt kilkuletnich prac prowadzonych za pomocą różnych metod, technik i narzędzi badawczych oraz na podstawie dostępnych materiałów źródłowych odnoszących się do teorii i praktyki. Ta metodologiczna zależność działania, od diagnozy do zapobiegania, jest warunkiem sine qua non wszelkiego logicznego działania. Nabiera ona szczególnego znaczenia w tych sferach ludzkiej aktywności, w których podmiotem jest człowiek, jego życie, zdrowie, mienie i bezpieczeństwo. Uczestnicy przewozu towarów niebezpiecznych powinni podejmować środki bezpieczeństwa odpowiednie do natury i zakresu dających się przewidzieć zagrożeń, aby zapobiec szkodom i urazom oraz, jeżeli jest to wskazane, aby zminimalizować ich skutki. W razie bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa publicznego uczestnicy przewozu muszą niezwłocznie powiadomić służby ratownicze oraz udostępnić im informacje potrzebne do prowadzenia działań.
W monografii zaprezentowano dobre praktyki, które zostały wdrożone przez poszczególnych uczestników zaangażowanych w przewóz materiałów wybuchowych i przedmiotów z materiałami wybuchowymi w portowym terminalu kontenerowym. Rozwiązania te mogą być inspiracją lub wzorem do naśladowania. Dobre praktyki to godne rekomendacji działania mające ograniczyć zagrożenia i udoskonalić rozwiązania techniczne i organizacyjne inicjowane przez podmioty realizujące transport towarów niebezpiecznych. Dlatego też celem dobrych praktyk zaprezentowanych w niniejszej monografii jest zapobieganie wypadkom oraz poprawa bezpieczeństwa przewozu materiałów wybuchowych i przedmiotów z materiałami wybuchowymi w portowym terminalu kontenerowym. Wśród działań zamieszczonych w zbiorze dobrych praktyk bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych klasy 1 znajdują się nie tylko obszerne, zakrojone na szeroką skalę, ale przede wszystkim proste rozwiązania organizacyjne lub techniczne, skutecznie usprawniające realizację zadania. Mogą one służyć również promowaniu wiedzy z zakresu bezpieczeństwa przewozu materiałów wybuchowych i przedmiotów z materiałami wybuchowymi oraz doświadczeń wynikających z projektów zrealizowanych przez autora monografii. Umiejscowienie przedstawionych dobrych praktyk w perspektywie osiągnięć krajowych jest działaniem zamierzonym, które ma wskazać kierunek ich rozwoju i uwydatnić ich znaczenie jako czynnika wzmacniającego bezpieczeństwo. Poruszone w monografii zagadnienia służą wywołaniu szerokiej dyskusji na temat sposobów zapewnienia bezpieczeństwa transportu substancji niebezpiecznych. Wnioski z niej pozwolą określić m.in. konieczne i najpilniejsze kierunki działań systemowych i organizacyjnych, zapewniających bezpieczeństwo przewozu materiałów wybuchowych i przedmiotów z materiałami wybuchowymi w portowym terminalu kontenerowym. Transport tego rodzaju towarów, ze względu na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i środowiska, podlega szczególnym rygorom w zakresie ich klasyfikacji, dopuszczenia do przewozu, doboru opakowania i oznakowania, a także wymagań odnoszących się do uczestnika przewozu oraz środka transportu i realizacji przewozu, co z kolei generuje potrzeby związane z identyfikacją zagrożeń oraz ich eliminacją. Monografia zawiera oryginalny, cenny materiał do studiowania dla pracowników naukowych i studentów kierunków studiów związanych z naukami o bezpieczeństwie, w tym z bezpieczeństwem procesów logistycznych. Jej oryginalność wynika z nowego ujęcia problemu, a także jego urealnienia poprzez weryfikację teorii bezpośrednio w miejscu, gdzie dochodzi do operacji związanych z transportem substancji niebezpiecznych, czyli w portowym terminalu kontenerowym. Dzięki temu autor wypracował zasady dobrych praktyk, które mają podnieść poziom bezpieczeństwa operacji związanych z wyładunkiem, przeładunkiem i załadunkiem materiałów wybuchowych.
Nota biograficzna autora monografii
Kmdr por. dr Mirosław CHMIELIŃSKI jest absolwentem Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Stopień doktora uzyskał na Wydziale Dowodzenia i Operacji Morskich Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni. Wieloletni nauczyciel akademicki Katedry Uzbrojenia Okrętowego na Wydziale Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego AMW. Pierwsze doświadczenia związane z bezpieczeństwem eksploatacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz środków bojowych ukształtowała niewątpliwie 9-letnia służba na stanowisku szefa służb technicznych, zastępcy dowódcy ds. technicznych w Jednostce Wojskowej 2521 w Ustce. Od 5 lat pełni obowiązki audytora wiodącego procesów kształcenia, działalności naukowo- -badawczej i zarządzania zasobami w AMW. Ważną część pracy naukowo-dydaktycznej stanowił udział (również kierowanie) w krajowych projektach badawczych. Natomiast doświadczeniami wnoszącymi wiele w rozwój naukowy była praca w komitetach organizacyjnych i radach naukowych oraz aktywny udział w kilkudziesięciu konferencjach i seminariach naukowych o zasięgu krajowym i międzynarodowym. Główny nurt działalności naukowej po uzyskaniu stopnia doktora to obszary badawcze związane z bezpieczeństwem transportu materiałów wybuchowych w portach morskich. Kilkuletnia praktyczna działalność w charakterze zaprzysiężonego eksperta Krajowej Izby Gospodarki Morskiej w Gdyni zaowocowała wdrożeniem przez zarząd portu i terminalu kontenerowego w Gdańsku autorskiej metodyki przeładunku kontenerów z materiałami wybuchowymi, zatwierdzonej przez Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni. Działalność promotorska, opieka naukowa nad studentami oraz doktorantami zaowocowała objęciem funkcji promotora pomocniczego w trzech przewodach doktorskich oraz wypromowaniem 12 licencjatów, 5 inżynierów oraz 3 magistrów. Wyniki pracy naukowo-badawczej zawarte zostały w publikacjach zwartych i artykułach w czasopismach ujętych na liście punktowanych czasopism Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a obejmowały autorstwo: 1 monografii – samodzielnie, 1 monografii – we współautorstwie, 9 rozdziałów w opracowaniach zbiorowych – współautorstwo, 36 artykułów w czasopismach naukowych, w tym 3 anglojęzycznych. Kmdr por. dr Mirosław Chmieliński jest członkiem Polskiego Stowarzyszenia Rzeczoznawców i Biegłych Sądowych.
